Franchising sistemi ile bayilik arasindaki fark nedir?

 

Bayilik ile Franchising birbirinden farkli kavramlardir. Bayiler franchise olamiyorlar. Çünkü bayi kapisina kendi adini asiyor ve kendisinden para alinmiyor tersine, ona kar birakilmaktadir. Bayi toptancidan kendi adina aldigi mali müsteriye satan, tamamen bagimsiz üçüncü sahis veya diger bir deyisle üretici ile tüketici arasindaki aracidir. Franchisee ise isim hakkini satin aldigi markanin çatisi altinda belli bir ürün veya hizmeti, belli standartlar çerçevesinde üreten veya pazarlayan yatirimcidir. Franchisee bayilikten farkli olarak markayi kullanmak için baslangiçta ve/veya franchising sözlesmesi boyunca bir bedel öder.

Franchise alan ulusal reklam ve tanitim kampanyalarina mali olarak katilir. Franchise isletmeler gerek isyerinin görüntü ve dekorasyonu olarak, gerekse isletmecilik prensipleri açisindan birbirinin tipatip aynidir. Franchising sözlesmelerinde bayiliklerin aksine markayi kullanma süresi ve kullanma yetki alani (yalniz bir mahal ve bölge) yer alir. Franchise iliskisi, ana sirket-bayilik iliskisi ile karsilastirildiginda çok daha hassastir. Bagimlilik ve bagimsizlik kriterleri açisindan incelendiginde her ne kadar franchisee'nin kendini bagimsiz olarak hissetmesi istense de (ki büyük ölçüde böyledir) bayi ile karsilastirildiginda bayi çok daha bagimsizdir. Bayi seçiminde bayinin sahip oldugu dükkan veya isyeri bayinin mali gücü gibi kriterler önem kazanirken, franchisee seçiminde sahsin kisisel özellikleri ve is tecrübesi ön plana çikar.